2021-02-25

Federacja Rosyjska i "cyfrowy Pax Sinica"

 

W opublikowanym na początku stycznia 2021 roku na stronie Moscow Carnegie Center artykule „How Chinese high-tech companies are conquering Russia” opisany jest proces podboju Federacji Rosyjskiej przez chrlowskie korporacje technologiczne, oficjalnie będące podmiotami prywatnymi. „Nie mają wsparcia państwa, jak państwowe banki i giganty energetyczne, ale nie powstrzymuje to ich od skutecznego inkorporowania Rosji do cyfrowego Pax Sinica” – piszą autorzy tekstu, Anastazja Murawiewa i Wasilij Lemutow.

Bezpośrednie wsparcie Pekinu w inwestowaniu w Rosji Sowieckiej mają na przykład giganty takie, jak CNPC, Sinopec czy też Fundusz Jedwabnego Szlaku, podczas gdy korporacje technologiczne, takie jak Alibaba czy Huawei oficjalnie działają niejako na własną rękę, współpracując z lokalnymi sowieckimi biznesami. Faktycznie jednak, co pominięte jest w tekście, wszystkie chińskie korporacje, łącznie z chińskimi „Big-techami”, podporządkowane są władzy Komunistycznej Partii Chin mimo, iż oficjalnie są podmiotami korporacyjnymi czy też prywatnymi. Sztandarowym przykładem jest tu Huawei – podmiot kierowany przez wysokich funkcjonariuszy chrlowskich wojskowych służb specjalnych. Z kolei niedawna, budząca sensację sprawa „chwilowego” zniknięcia Jacka Ma, założyciela i prezesa Grupy Alibaba, była akcją pokazową mającą zaakcentować, że faktyczną władzę nad prywatnym biznesem i chińskim „wolnym rynkiem” sprawuje KPCh.


Źródło: Free China Memes

 Współpraca w zakresie nowoczesnych technologii rozwijała się stopniowo od 2010 roku, a większej dynamiki nabiera od roku 2019. Lata 2020 i rok bieżący Moskwa i Pekin ogłosiły „latami współpracy naukowej, technologicznej i innowacjnej, z naciskiem na biotechnologię, sztuczną inteligencję i robotykę”.

Chińskie big-techy podbijają rynek cywilny, przeznaczony do domowego, codziennego użytkowania, jednocześnie zmienia się obraz chińskich produktów i Chin jako takich, w oczach „zwykłych” Rosjan (jako przykłady autorzy podaja kompanie zajmujące się produkcją sprzętu AGD czy platformę handlu internetowego Aliexpress). Z drugiej strony, choć nie jest to wprost napisane w artykule, mamy do czynienia z technologiami podwójnego zastosowania: cywilnego i wojskowego. Właściwie potrójnego, jeśli liczyć do tego zastosowanie przez służby specjalne i aparat represji. Huawei jest filarem budowanego aktualnie systemu powszechnej cyfrowej inwigilacji obywateli i planowanego na przyszłość „systemu kredytu społecznego”. Firma ta jest też głównym wykonawcą sieci 5G w Federacji Rosyjskiej, lokalne biznesy są podwykonawcami.

Sankcje zachodnie, zwłaszcza przeciwko Rosji Sowieckiej po rozpętaniu wojny na Ukrainie, jedynie przyspieszyły ten proces. Przejawia się to nie tylko we wpuszczeniu chińskich big techów do Rosji Sowieckiej, ale i ich obrony przed sankcjami zachodnimi na forum międzynarodowym. Przykładem jest postawa Putina, który na Międzynarodowym Forum Ekonomicznym w Petersburgu w 2019 roku skrytykował sankcje zachodnie przeciw Huawei. Ekspansja chińskich Big Techów w Federacji Rosyjskiej oraz współpraca Pekinu i Moskwy w cyberprzestrzeni to po prostu funkcja strategicznej współpracy w innych obszarach i dziedzinach:  politycznej wojskowej i ekonomicznej.

Nieliczni eksperci ostrzegają Kreml o groźbie naruszenia suwerenności cyberprzestrzeni Rosji Sowieckiej przez chińskie korporacje IT oraz o niszczeniu rynku pracy poprzez drenaż mózgów, jednakże Kreml jest w stanie to zaakceptować jako koszt uczestnictwa w podboju świata przez ChRL. Ekspansja chińskich korporacji IT w Federacji Rosyjskiej wpisuje się bowiem w chińską strategię opanowywania poszczególnych państw właśnie poprzez opanowanie cyberprzestrzeni. Rosja Sowiecka nie jest tu jednak „zwykłym” obszarem podboju – pełni w komunistycznej wersji systemu trybutarnego niejako rolę uprzywilejowaną, tak jak Iran, Korea Północna czy ostatnio, po podpisaniu umowy inwestycyjnej ChRL-UE, Niemcy.

Autorzy analizy podsumują proces ekspansji chrlowskich biznesów IT w Federacji Rosyjskiej następująco: „Chińskie prywatne firmy technologiczne stopniowo wcielają Rosję do Pax Sinica oraz – co najważniejsze – przygotowują do tego społeczeństwo.” Chrlowskie korporacje IT to trwała gwarancja utrzymania Rosji Sowieckiej w chrlowskim projekcie „Nowego Porządku Światowego”. Włączenie Moskwy do „cyfrowego Pax Sinica”  (w roli strategicznego dodatku do ChRL) przyniesie oczywiste korzyści nie tylko KPCh, ale również – poprzez transfery technologii i pieniędzy – kremlowskim czekistom, zarówno w utrzymaniu i sprawowaniu władzy wewnątrz państwa, jak i w poszerzaniu wpływów zagranicznych.